Okulary a ochrona przed UV

Rodzaje promieniowania UV

Promieniowanie UVA to promieniowanie o długości fali od 315 do 380 nanometrów (nm). Jego intensywność jest jednakowa przez cały dzień, niezależnie od pogody i pory roku. To promieniowanie ma długą falę i z tego powodu przenika głęboko i dociera do skóry właściwej. Stanowi aż 95% promieniowania UV, docierającego do Ziemi. Odpowiada za powstanie opalenizny natychmiastowej. Jest ona widoczna po krótkim czasie opalania, lecz utrzymuje się tylko kilka godzin. Pod wpływem promieniowania UVA nie powstają oparzenia słoneczne, co pozornie jest bezpieczne. Jednak nic bardziej mylnego. Pod jego wpływem powstają niewidoczne dla oka zmiany w DNA komórkowym.

Promieniowanie UVB także w dużej części jest zatrzymywane przez atmosferę ziemską. Stanowi zaledwie od 4 do 5% promieniowania UV, docierającego do Ziemi. Fala o długości od 280 do 315 nm jest dość krótka i nie wnika głęboko w skórę. Dociera do naskórka, jest pochłaniana w większości przez jego warstwę rogową. Niewielka ilość wnika jednak do skóry właściwej. UVB odpowiada za powstawanie opalenizny opóźnionej. Melanina wytwarza się dopiero po 48-72 godzinach. Opalenizna powstaje więc później, ale – co ważne – pozostaje na dłużej. Pamiętajmy, że promienie UVB mają silne własności rumieniotwórcze, mogą powodować poparzenia słoneczne naskórka oraz niebezpieczne uszkodzenia komórek skóry. To UVB odpowiada za produkcję witaminy D3.

Promieniowanie UVC ma długość fali od 100 do 280 nm. To bardzo krótka fala, ale o najwyższej energii. Na szczęście nie dociera do powierzchni Ziemi, gdyż jest pochłaniana przez warstwę ozonową atmosfery. Gdyby nie ona, promieniowanie UV zabiłoby organizmy żywe. Może jednak ono być wytwarzane przez urządzenia np. podczas „dezynfekcji” narzędzi medycznych – posiada ono bardzo silne działanie sterylizacyjne / antybakteryjne.

Promieniowanie UV pomimo swoich zagrożeń jest niezbędne i konieczne do życia. Wiele rzeczy w nadmiarze lub niewłaściwie wykorzystane może zaszkodzić. Umiejętne, kontrolowane ich wykorzystanie pozwala wykorzystać właściwości w konkretnym zaplanowanym celu. Wykorzystujemy UV w życiu codziennym np. w kosmetologii (utwardzanie), żywności (właściwości bakteriobójcze), medycynie (leczenie dermatologiczne).

Najbardziej narażone są oczy najmłodszych osób (dzieci, młodzież). Ochrona jest u nich zatem szczególnie ważna ze względu na bardzo delikatne struktury oraz dużą przezierność.

Okulary czyli jak chronić wzrok przed promieniowaniem UV

Świadomość społeczna dotycząca różnych dziedzin wzrasta z roku na rok. Stajemy się coraz bardziej odpowiedzialni, przykładamy większą uwagę do naszego stylu, trybu życia. Bardziej dbamy o ekologię, staramy się jeść, kupować produkty eko – być fit. Wzrasta nasza wiedza, zmienia się podejście oraz świadomość różnych produktów, ich zastosowań.

Kupując okulary zapewne co bardziej świadome osoby pytają o ochronę przed UV, częściej jednak zadawane jest podczas zakupu okularów przeciwsłonecznych.

Soczewka bardzo często kojarzy się z tym co wkładane „do oka” – jednak zarówno ta kontaktowa jak i okularowa to – dalej soczewka. Bardzo często używa się dla soczewek okularowych pojęcia – szkło. Nowe technologie wykorzystywane przy produkcji soczewek okularowych ze szkłem praktycznie nie ma nic wspólnego. Słowo jednak pozostało.

Soczewka okularowa zatem nie tyko koryguje naszą wadę wzroku, chroni przed promieniowaniem ale także dzięki różnych uszlachetnieniom, konstrukcjom zapewnia nam szerokie spektrum możliwości. Coś o czym zapominamy lub nie wiemy to sam materiał z którego jest ona wykonana chroni przed UV. To nie jest zasługa powłoki antyrefleksyjnej. Powłoka jak najbardziej jest konieczna, nakładana jest w celu wyeliminowania uciążliwych odbić powstałych na soczewkach, dzięki czemu więcej światła przenika przez soczewkę.

Materiał z jakiego wykonana jest soczewka ma właściwości absorpcyjne. Tak! Każda jedna soczewka w Twoich okularach lub jeżeli zamierzasz kupić posiada w bardzo dużym stopniu już ochronę przed UV. Dla standardowego materiału (CR-39) we współczynniku załamania światła 1.5 odcięcie wynosi 350 nm co oznacza ochronę przed UV-B 100% oraz około 90% dla UV-A.

Materiał posiada właściwości ochronne przed UV zatem wystarczą okulary o mocy zerowej (tzw. zerówki) zakupione w salonie optycznym aby już chronić nasz wzrok.

Barwienie. To z kolei możliwość zabarwienia praktycznie każdej soczewki okularowej z Twoją wadą wzroku. Co mamy do wyboru? Wiele firm daje nieograniczone możliwości. Od podstawowej palety barw: brązy, szarości, zielenie po te bardziej dedykowane różnym dyscyplinom sportowym: niebieskie, żółte, pomarańczowe aż po kolor taki, jaki sobie zażyczymy. Możemy zindywidualizować swój produkt wybierając zatem kolor barwienia, stopień jego przyciemnienia (na przeciwsłoneczne zazwyczaj 50, 75, 80, 95% – przy barwieniu 95% należy uważać, gdyż jest to bardzo mocne barwienie i nie jest ono dopuszczone do prowadzenia pojazdów). Zatem różnorodność rozwiązań jest ogromna w tym zakresie

Powłoka lustrzana. Stosowana na soczewkach przeciwsłonecznych oraz już fotochromowych. Powoduje nie tylko odbicie światła, maskowanie oczu ale nadaje nietuzinkowy efekt „kosmetyczny” w zależności od koloru.

Powłoki UV-400. We wcześniejszej części artykułu wyraźnie napisano, że to właściwość materiału. Dlaczego zatem istnieją dodatkowe powłoki UV. Producenci soczewek okularowych posiadają takowe w ofercie i można będąc w salonie domówić powłokę UV. W zależności od rodzaju odcina promieniowanie do 400 nm lub powoduje, że światło odbite od wewnętrznej części soczewki wpadające do oka pochłania promieniowanie UV.

Nakładki. Posiadają zabezpieczenie przed promieniowaniem a część z nich posiada dodatkowo polaryzację.

Polaryzacja. Wykorzystywane w wielu dziedzinach ale w przypadku okularów to jedno z lepszych rozwiązań. Co prawda sama w sobie nie chroni przed UV, nie jest filtrem ochronnym ale filtr ten na soczewce okularowej posiada dodatkową korzystną cechę – eliminuje odbicia jakie powstają od powierzchni. Dzięki właśnie polaryzacji taki efekt zostaje zminimalizowany czy wyeliminowany. Najczęściej doceniana przez kierowców, wędkarzy, ratowników wodnych. Nie należy jednak ograniczać takiego zakupu bez względu na formę wykonywanych czynności. Polaryzacja wycina nam odbicia są sytuacje w których jej posiadanie może być niezalecane. Oblodzenie! Zarówno drogi jak i stoku narciarskiego.

Kategoria transmitancji

Napis na gotowych okularach przeciwsłonecznych UV-400 oznacza, że chronią (powinny) przed promieniowaniem UV w zakresie 400 nm – czyli takim jaki zapewnia nam dodatkowa powłoka UV o której pisałem wcześniej.
Cat-3 – to określenie kategorii przyciemnienia okularów. Trzeci poziom oznacza mniej więcej, że soczewki posiadają zabarwienie w zakresie 82-92% i ten rodzaj dopuszczony jest do prowadzenia samochodu. Nie dopuszczone są te z kategorią 4 – w zakresie.

Dokładny opis przedstawia poniższa infografika.